magdalena carmen frida kahlo calderon. meksikali unlu ressam. ressam diego rivera'nin esi. resimlerinin yani sira inisli cikisli ozel yasami ve politik gorusleri ile taninir.
1907'de mexico city'nin guneyindeki coyoacan'da, macar fotografci wilhelm kahlo ve ispanyol asilli matilde calderon gonzales'in dort kizindan ucuncusu olarak dunyaya geldi. 6 temmuz 1907 gunu dogmus olmasina ragmen, kendisi dogum tarihini, meksika devriminin gerceklestigi 7 temmuz 1910 gunu olarak ilan etmis, yasaminin modern meksika'nin dogusuyla baslamis olmasini istemistir.
alti yasindayken gecirdigi cocuk felcinin sonucu olarak bir bacagi ozurlu kalmis, kendisine 'tahta bacak frida' denmisti. bu ozruyle basetmesini bilen frida, genckizlik caginda, donemin en iyi egitimini veren ulusal hazirlik okulunda okudu. bu okul, onu sanat, edebiyat, felsefe gibi alanlara yonlendirdi. ilerde meksika dusunce yasaminin onemli isimleri olarak anilacak alejandro gomez arias, jose gomez robleda, alfonso villa okul arkadaslari oldu. okulda, anarsist bir edebiyat grubuna dahil oldu; guclu bir kisilik olusturmaya basladi. 19 yasinda gecirdigi bir trafik kazasi butun hayatini degistirdi.
17 eylul 1925 okuldan eve donerken bindigi otobusun tranvayla carpismasi sonucu cok kisinin oldugu kazada, trenin demir cubuklarindan birisi frida'nin sol kalcasindan girip legen kemiginden cikmisti. kazadan sonra tum hayati korseler, hastaneler ve doktorlar arasinda gececek; omurgasi ve sag bacaginda dinmeyen bir aciyla yasayacak, 32 kez ameliyat edliecek ve 1954'te cocuk felci nedeniyle sakat olan sag bacagi kangren yuzunden kesilecektir.
kazadan bir ay sonra hastaneden cikan kahlo, ailesinin tesviki ile sikinti ve acidan kacmak icin resim yapmaya basladi. yataginin tavanindaki aynaya bakarak oto-portreler yapti.
1927 yili sonunda yurumeye baslayan kahlo, bu donemde sanat ve politika cevreleri ile yakinlasmaya basladi. kuba'li onder julio antonio mella ve fotograf sanatcisi tina modotti ile tanisip yakin arkadas oldu. birlikte, donemin sanatcilarinin davetlerine, sosyalistlerin tartismalarina katilmaya basladilar. kahlo, 1929'da meksika komunist partisi'ne uye oldu.
resim cizmeye devam eden kahlo ayni donemde bir gun, meksikali michalangelo olarak anilan unlu ressam diego rivera'yi gormeye ve resimlerini gostermeye gitti. iki sanatci, 21 agustos 1929'da evlendiler. kahlo 1930'da esiyle beraber abd'ye gitti ve 1933'te rivera aldigi duvar resmi siparislerini bitirinceye kadar orada yasadilar.
frida ile rivera'nin firtinali bir evlilik yasamlari oldu. saglik sorunlari nedeniyle bir cocugunu aldiran ve ardarda iki dusuk yapan frida, esinin sadakatsizlikleri nedeniyle 1939 yilinda ondan ayrildi ama 1 sene sonra yeniden evlendiler ve frida'nin cocuklugunu gecirdigi mavi ev'e yerlestiler.
frida'nin da evlilikleri sirasinda cesitli erkeklerle ve kadinlarla iliskileri olmustu. bunlardan birisi de rus devriminin onde gelen isimlerinden lev trocki iledir. trocki, rivera'nin meksika cumhurbaskanindan aldigi ozel izin ile 1937'de meksika'ya gelmis ve frida'nin evine yerlesmisti. aralarindaki iliskiyi trocki'nin esinin farketmesi uzerine frida, trocki'den ayrilmistir. trocki'ye duzenlenen suikastin ardindan suikastci ressam siqueiros'un arkadasi olmasi nedeniyle sorgulanan frida, bir sure meksika'dan ayrilmayi uygun bulmus; o sirada san fransisco'da bulunan eski esi rivera'nin yanina gitmis ve cift orada yeniden evlenmislerdi.
sik sik sagligi bozulan frida, dayanilmaz acilarla basa cikmak icin butun gucuyle resim yapmis, yalniz ulkesinde degil, amerika ve fransa'da sergiler acmistir. 1938'de new york'ta actigi sergi ona buyuk un getirdi, 1939'daki paris sergisi ile ovguler topladi 1943'de 'la esmeralda' adli yeni bir sanat okulunda ogretim uyeligine baslayan frida, saglik durumu kotulesmesine ragmen ders vermeyi surdurdu; 1950'de omurgasindaki sorunlar nedeniyle hastaneye kaldirildi ve 9 ay hastanede kaldi. 1953 yili nisan ayinda mexico city'de bir kisisel sergi acti; temmuz ayinda sag bacagi kesildi.
frida kahlo, 13 temmuz 1954'te, akciger ambolisi teshisiyle son nefesini verdiginde; arkasinda biraktigi son tablosu; yasasin yasam isimli bir naturmorttu.
http://tr.wikipedia.org/wiki/frida_kahlo
#70